 |
 |
Kalinowa |
 |
Pierwsza wzmianka o wsi pojawia się w źródłach pisanych w 1370. Gniazdo rodu Zarembów, z którego wywodziło się wielu wojewodów i kasztelanów sieradzkich. Byli oni właścicielami dużego majątku z centrum w Kalinowej, w skład którego wchodziło 15 wsi w Sieradzkiem, a także dobra w województwie kaliskim.
Na pocz. XVII w. Kalinowa stała się własnością Wojciecha Jana Łubieńskiego (zm. 1653 r.), który najprawdopodobniej wybudował tu przed 1652 r. barokowy dwór. Jest to budowla piętrowa, z niskim parterem, szkarpami w narożach, ryzalitem i arkadowym podcieniem od frontu. Łubieńscy byli w Kalinowej do końca XVIII w., a ostatnim jej właścicielem z tego rodu był Feliks Łubieński (1758-1848), który przebywał tu do 1797 r. tj. do czasu, gdy zmienił te dobra na posiadłość w Guzowie. Marian Brandys w "Końcu świata szwoleżerów" uczynił Feliksa Łubieńskiego antenatem tego rodu dlatego, iż wiedzę o Łubieńskich czerpał, jak sam pisze, z "Pamiętnika rodziny Łubieńskich" i z zachowanej korespondencji syna Feliksa - gen. Tomasza Łubieńskiego. W obu tych źródłach nie doszukał się dowodów na sieradzkie pochodzenie rodu Łubieńskich. W 1916 r. ówcześni właściciele Kalinowej - Murzynowscy poddali dwór gruntownemu remontowi i znacznej przebudowie. W latach 1949-1960 była we dworze szkoła, potem Stacja Hodowli Roślin. W czasie remontu dworu w 1960 r. zniszczono dębowe schody, prowadzące na piętro z dolnego holu. W piwnicy zachowano zabytkowe sklepienia. Budowla jest otoczona fosą. Za dworem zaniedbany park, niegdyś w stylu angielskim, w nim staw z wyspą kryjącej relikty dawnej fortalicji rycerskiej Zarembów, funkcjonującej zapewne od XV w. do czasu wzniesienia siedziby murowanej. Dwór w Kalinowej uważany jest za pierwowzór "strasznego dworu" z opery Stanisława Moniuszki.
We wsi zachował się również dom w którym prawdopodobnie Moniuszko
mieszkał podczas pracy nad operą. Ponadto we wsi znajduje się gotycki kościół św. Marii Magdaleny, ufundowany przez Jana Zarembę, z 1465-1468 r, gruntownie odrestaurowany na początku XIX wieku. Jest to budowla oszkarpowana, jednonawowa, budowana z cegły o układzie polskim. Zachowane są 4 portale i dwa gotyckie okna. Ołtarz główny w stylu rokoko, ołtarze boczne - klasycystyczne z XIX w. W ścianie południowej wiele półokrągłych wgłębień - śladów po nieceniu ognia przy użyciu świdra ogniowego. W archiwum księgi metrykalne od 1826 r. Na cmentarzu grobowce Murzynowskich, właścicieli Kalinowej i Laudowiczów, właścicieli Tuwalczewa. Skromna tablica upamiętnia ppor. rez. kaw. Wacława Laudowicza, zamordowanego w
Katyniu.
Zdjęcie współczesne:
Zdjęcie wykonane około
1960 roku:
(Źródło - www.blaszki.prv.pl)
Plan dworu:
(Źródło - www.blaszki.prv.pl)

Plan sytuacyjny zespołu dworskiego:
(Według M. Głoska, L. Kajzera,
A. Wójcika)

1 - wyspa po dworze średniowiecznym,
2 - dwór murowany z I połowy XVII wieku Budynek
w którym Moniuszko pracował nad operą:

|
 |